Za lasami i rzekami, za liniami autostrad i wielkimi metropoliami, a dla niektórych całkiem niedaleko, leży sobie w województwie małopolskim niewielka, acz niezwykła miejscowość. Najspokojniej w świecie, choć przecież mogłaby stanąć w konkury o miano najciekawszej i bogatej w ofertę atrakcji turystycznej. Ale nie. Woli sobie tak być, jako była i pozwolić żyć mieszkańcom naturalnym rytmem, bez ubiegania się o komercyjny blichtr. Miejscowość tę Zalipiem zwą, a urok jej tkwi w zupełnie wyjątkowych zdobieniach zalipiańskich domostw. A wszystko to za sprawą czarnych, a właściwie białych, można by jednak rzec, że kolorowych i wzorzystych ścian. Nie tak wiele lat temu, jeszcze za młodości naszych prababek i babć, dymy unoszące się z pieca osmalały ściany domów. Gospodynie, dbając o schludny wygląd wnętrza, bieliły je wapnem. Jak widać, Zalipiankom nie dość było wybielać, postanowiły jeszcze przyozdabiać i tak kwitł zwyczaj malowania domów i kwitły kwiaty oraz ludowe wzory na ścianach gospodarstw, studniach, płotach, ławeczkach… Po dziś dzień w Zalipiu odbywają się konkursy na najpiękniejsze rękodzieło, a mieszkańcy kontynuują tradycję przodków. Legenda głosi, jakoby Zalipie stało się inspiracją do scenerii Wiedźmina 3. Kto tam wie, różnie ludzie gadają…. Dość powiedzieć, że drugiej takie w Polsce, a może i na świecie, nie ma. Hej! A może chcesz odrobinę Zalipia u siebie w domu?
Jak zrobić własne świece zapachowe?
Cóż to ten folklor?
Za internetowym Słownikiem Języka Polskiego: „ludowa twórczość artystyczna”, tudzież „”cechy charakterystyczne dla jakiegoś środowiska, miejsca”. Choć to ogromne uogólnienie, a pojęcie folkloru jest o wiele bardziej złożone – dla samej przyjemności posiadania czegoś, co folkloryzuje – wystarczy. Nie wchodząc więc w szczegóły, co dokładnie kryje się pod terminem „folklor”, jakie cechy charakteryzują etniczną lub ludową twórczość nie tylko polską, ale i ogólnie światową, skupmy się na samych wzorach spopularyzowanych i bardziej przystosowanych do nowoczesnych warunków. Upowszechnione motywy ludowe opierają się głównie na polskich wzorach kwiatów i finezyjnych wolut. Można jeszcze wspomnieć o charakterystycznych kołach, krzyżykach, rombach, pawich oczkach czy kogucikach. Motywy folkowe wyróżniają się również intensywnością oraz różnorodnością barw, z czego pierwsze skrzypce bardzo często odgrywa wyrazista czerwień. Takie motywy składają się w barwne wianki, pełne bukiety i wijące się sploty różnobarwnych elementów. Są bardzo radosne, jakby ich głównym celem było umilenie życia i wprowadzenie w trudy codzienności odrobiny uśmiechu i pogody ducha.
Co można ozdobić?
Jakby się uprzeć, to motywem folkowym da się przyozdobić wszystko. Chociażby lodówkę i pralkę. Tak jak zrobiła to jedna z mieszkanek Zalipia. Tak więc można? No można! Zdolności manualne i artystyczne zacięcie to zestaw podstawowy do wykonania samodzielnego wzoru folklorystycznego. Takie wykonanie jest najbardziej wyraziste i autentyczne, pod jednym warunkiem – że jest naprawdę dobre i dokładne. Poza talentem należałoby więc jeszcze poświęcić dużo czasu i pracy na to, aby efekt był powalający albo przynajmniej zadowalający. Na szczęście nie jest to jedyna droga do przyozdobienia domu motywem folkowym. Z pomocą przychodzą szablony ze wzorem folkowym. Do nich również potrzeba odrobiny pracy i cierpliwości, jednak wykonanie takiego wzoru jest o wiele prostsze niż tworzenie własnego malunku. Jeszcze łatwiejsze w obsłudze są naklejki na ścianę. Nie wymagają używania ani farby, ani pędzli, ani wałków, tylko trochę precyzji i staranności. Klimat folkowy wprowadzą również tapety ścienne ze wzorem folklorystycznym. Jednak przecież nie tylko ściany można przyozdabiać. Bardzo duża różnorodność motywów występuje w ofercie poszewek i pościeli. Tam także znajdą się motywy folkowe. Ozdobne poduszki z takim wzorem albo barwna pościel okrywająca sypialniane łoże to wyrazisty element w aranżacji pomieszczenia. Możliwością jest także osłonięcie stołu obrusem z wyszywanym wzorem ludowym. Taka ozdoba jest tym cenniejsza, że stanowi pracę ludzkich rąk, a czym innym jak nie rękodziełem jest folk art? Pożądane więc są też wszelkie dodatki wykonane ręcznie. Wzory namalowane na drewnianych skrzynkach, doniczkach, wazonach… – każde starannie wykonane rękodzieło mile widziane.
Jak to zrobić, żeby miało ręce i nogi?
Mądrze. Bardzo mądrze, bo wzór folkowy nie jest elementem, który łatwo pominąć. Nadaje się idealnie do tego, aby mieszkanie upstrzyć, jeśli jednak nie o to nam chodzi, a raczej o wprowadzenie radosnego, ludowego klimatu lub lekkich folklorystycznych akcentów, trzeba posługiwać się tym narzędziem z głową. Wzór folklorystyczny sprawdzi się we wnętrzu w całości zachowanym w starodawnym stylu. Naścienne dekoracje mogą być dopełnieniem dla starych, drewnianych mebli, rustykalnych komódek, klasycznych lamp czy pieców kaflowych, a dekoracyjne folk dodatki mogą całkowicie przeważyć szalę na stronę rustykalnego wnętrza. Zdobycie tej wiedzy ludowej i mądrości, jak pomimo przepychu wzornictwa i kolorów, zachować umiar i styl może być okupione wieloma próbami i kombinacjami. Jednak efekt połączenia zdobnictwa ludowego ze staroświeckim wnętrzem będzie piękny i klimatyczny. Z drugiej strony wzory folkowe znajdują bardzo dobre zastosowanie również we wnętrzach innego typu. W tym przypadku trzeba jednak pamiętać o zachowaniu zdrowego umiaru oraz o tym, jakie towarzystwo lubi motyw folkowy. Z pewnością będą to różnego rodzaju naturalne surowce, jak drewno, bawełna, kamień… Wspaniale współgrają z roślinami domowymi. Dobraną parę będą więc stanowić rośliny w doniczkach z ludowym wzorem. Pojedyncze folklorystyczne akcenty – czy większe w postaci ozdób na ścianie, czy mniejsze, jak poszewki, akcesoria, itd. – mogą idealnie pasować do nowoczesnych mebli i modernistycznych aranżacji, jeśli zapewni się im właśnie takie otoczenie. Wzór folklorystyczny może rozweselić i ożywić pomieszczenie oraz nadać mu tradycyjnego, starodawnego smaczku.
Czy są jakieś regulacje prawne dotyczące wyglądu zewnetrznego domów ?